Ботулизмнің алдын алу
Тағам ботулизмі – ауыр және өлімге әкелуі мүмкін ауру. Өткен жылы және осы жылдың ағымдағы кезеңінде облыста ботулизм жағдайлары тіркелген жоқ. Бірақ бұрын ботулизм жағдайлары болған, сонымен қатар өліммен аяқталған. Барлық жағдайларда уланудың себептері үйдегі консервілерді (саңырауқұлақтар, баклажан, қияр және т.б.) пайдалану болып табылады.
Ботулизмнің қоздырғышы «C.botulinum» анаэробты бактерия болып табылады, яғни ол оттегі болмаған кезде ғана дами алады. Сондықтан, үйде консервілеу кезінде, егер сіз көкөністерді сапасыз жуып, сапасыз өңдесеңіз, онда ботулизмнің қоздырғышы болса, ол герметикалық жабық ыдыста сақталуы мүмкін және оған қолайлы оттегісіз ортада ботулотоксинін шығара бастайды. Ботулотоксиндер бүгінгі күнге дейін белгілі ең күшті өлімге әкелетін улы заттардың бірі болып табылады.
Ботулотоксин жүйке қызметін тежейді және тыныс алу мен бұлшықеттердің сал ауруына әкелуі мүмкін. Адам ағзасына түскен токсиннің дозасына байланысты алғашқы белгілер әдетте токсині бар тағамды жегеннен кейін 12-36 сағаттан кейін (кем дегенде 4 сағаттан кейін және ең көбі 8 күннен кейін) пайда болады.
Ерте симптомдар-қатты шаршау, әлсіздік және бас айналу, содан кейін әдетте бұлыңғыр көру («көздегі тұман», «көз алдындағы тор», қосарланған көру пайда болады), ауыздың құрғауы, жұтыну мен сөйлеудің қиындауы, страбизм және қабақтың бақылаусыз түсуі байқалады. Құсу, диарея, іш қату және кебулер де болуы мүмкін. Ауру дамыған сайын мойын мен қолда әлсіздік пайда болуы мүмкін, содан кейін тыныс алу бұлшықеттері мен төменгі дене бұлшықеттері зардап шегеді.
Көрсетілген белгілер анықталған жағдайда дереу дәрігерді шақыру керек. Себебі, осы аурумен ботулинге қарсы сарысуды уақтылы жүргізу қажет. Дәрігер келгенге дейін күдікті тағамды, науқастың құсық массаларын тастауға болмайды, бұл уланудың себептерін анықтауға, ерте емдеуді бастауға және уланудың себебін жоюға мүмкіндік береді.
Үйде консервіленген тағам — тағам ботулизмінің негізгі көздерінің бірі болып табылады және оларды дайындау кезінде арнайы сақтық шараларын сақтау қажет.
Ботулизмнің алдын алу:
— үйде саңырауқұлақтарды, етті, балықты, консервілеу ұсынылмайды;
— консервілеу үшін тек жаңа піскен жемістер мен көкөністерді пайдалану керек, жалған, бүлінген жемістерді консервілеуге болмайды;
— көкөністер мен жемістерді мұқият жуу керек; егер олардың беті топырақпен ластанған болса, жуу кезінде щетка қолданыңыз;
— банкаларды, қақпақтарды зарарсыздандыру ережелерін және үйде өнімдерді термиялық өңдеу режимін қатаң сақтаңыз;
— үйдегі консервілерді төмен температурада сақтаңыз, бомбаж (ісінген) банкаларды алып тастаңыз және жойыңыз;
— базарларда (қолдан) үйде дайындалған консервіленген саңырауқұлақтарды немесе қақпақпен жабылған банкалардағы көкөністерді сатып алуға тыйым салынады.
Үйде дайындалған консервілерден ең күшті улану болуы мүмкін екенін ұмытпаңыз! Сақ болыңыз!